خبرنگار همایون ذهین.Feb 8, 2012 - 16:39

 فراه (سه شنبه،١٩دلو٩٠) یک پسر۱۳ ساله که در شهر فراه مصروف کارهای شاقه و گدايى میباشد میگوید: "اگه پدرم اجازه بته، به جای کار شاقه به مکتب میرم و درس میخوانم."

این گفته های جاوید است که مثل صدها طفل دیگر در شهر فراه، بخاطرضعف اقتصاد فامیلى، مجبوربه کارهای شاقه و گدايى شده و از نعمت تعلیم محروم مانده است.

اين اطفال زیر سن ١٨ سال که ازرفتن به مکتب محروم اند؛ اما روزانه  به جمع آوری پلاستیک، باربرى، موچيگرى، مسترى گرى،  کارت فروشی، موترشويى، تخم فروشى و گدايى مصروف میباشند.

شماری ازاین اطفال در صحبت با آژانس خبری پژواک گفته اند که علاقۀ زیاد دارند تا به مکتب  بروند و درس بخوانند؛ اما مشکلات اقتصادى و برخى اوقات فشار خانواده های شان، باعث شده که از رفتن به مکتب محروم مانده به کارهاى شاقه بپردازند.

جاوید ١٣ ساله یکی از این اطفال که در سرمای زمستان، تنها پیراهن و تنبان به تن داشت؛ حین صحبت با خبرنگار پژواک از سردی میلرزيد، و از انبارکثافات کنار جاده اى در شهر فراه، مصروف جمع آوری پلاستیک و کارتن بود.

جاوید که اې رفتن به مکتب محروم است گفت: اگر پدرش برایش اجازه بدهد بسیار علاقمند است تا مانند سایر همسالانش درمکتب درس بخواند.

وی افزود: پدرش کارگر روزمزد است و عاید کار پدرش، نمیتواند مشکل مخارج ٩نفر فامیل را حل کند؛ از همين جهت وی مجبورشده که مکتب نرود، کار کند و در رفع مشکلات اقتصادى فامیلش سهم بگيرد. 

  جاوید که پلاستیک، فلزات و دیگر مواد  درد بخور را که جمع میکند، در اخیر هر هفته پدرش آنرا میفروشد و هفتۀ ٤٠٠ الی ٤٥٠ افغانی کمايی میکند.

این پسر ۱۳ ساله، ازبرخورد بعضی افراد شکايت کرده گفت که مردم، باوی برخورد خوب نکرده و او را تحقیر میکنند.

جاوید، از مردم خواست تا با اطفالی که مثل او از اثر جبر و مشکلات روزگار مجبور شده اند کارشاقه نمایند و یا گدایی کنند، برخورد بد نداشته باشند!

وی اضافه کرد که دو برادر بزرگترش، در یکی ازورکشاپهای شهر مصروف ترمیم موتر میباشند  و به مکتب نمیروند.

اکثر والدين این اطفال، از اینکه فرزندان شان از مکتب محروم شده اند، خیلی متاثر اند.

صفی الله  ٤٣ ساله، پدر جاوید که در یکی از چهارراهی های شهر با چند تن دیگر از مزدورکاران، منتظر یافتن کار بود گفت: "هر روز اینجه میایم؛ بعضی روزها کارمی یافم و بعضی روزها، مثل امروز که ١١ بجه است، بی کار میمانم."

وى افزود: در خانۀ کرایی زنده گی میکند و یگانه آرزویش، یافتن یک کار خوب است که بتواند  مشکل اقتصادی خود را رفع نماید.

 شریف ١٤ ساله یکى دیگر از این اطفال است که با مرضیه خواهر ۹ساله اش، دوقطی تخم جوشانده را در بازارمیفروشد.

این خواهر و برادر، ازهرکس زارى کنان میخواستند تا یک دانه تخم بخرند.

شریف به پژواک گفت که تا صنف دوم درس خوانده و بعد ازآن، پدر و مادرش  او را اجازه نداده و برایش گفته اند که با خواهرش در شهر تخم فروشی کند.

وی اظهارداشت که پدرش در بازار، کفاشی (موچی گری) میکند و عاید روزانۀ او، مخارج فامیل١٢نفری شانرا کفایت نمیکند.

وى که لباس های کهنه وژولیده به تن و کفش های دوقسمه به پا داشت، گفت: ((وقتی که اطفال را میبینم با لباس های خوب به مکتب میروند، خیلی آرزو ميکنم که من، برادر و خواهرم نیز به مکتب برويم ودرس بخوانيم.))

شریف که بچۀ زیرک و با استعداد معلوم میشد گفت: صدها طفل دیگر مانند من، در شهر فراه مصروف کارهای شاقه هستند و مکتب نمیروند.

 وی افزود: اگر برای اطفال در ولایت فراه زمینۀ کار حرفوی مهیا گردد، هم میتوانند با فامیل های شان کمک کنند و هم مکتب بروند.

یکتعداد ازوالدین، قصداً مانع درس خواندن فرزندان شان میشوند و آنها را تشویق میکنند تا بجای رفتن به مکتب، کار کنند.

تازه گل ١٥ ساله باشندۀ ولسوالی شیبکوه ولایت فراه، یکی ازاین اطفال است که مجبور به کارهای شاقه شده است.

وى که با پنج طفل دیگر، مشغول پايین کردن خریطه های سمنت از داخل موتر بودند، گفت: "مدتی میشود که از ایران آمدیم، در قریه زمین نداریم که پدرم کشت کند، همراه فامیل به شهر آمدیم و اینجا روزانه ١٠٠ الی دوصد افغانی پیدا میکنم."

تازه گل افزود که تا صنف سوم، در ایران درس خوانده و خوش نیست که کار کند؛ اما مادرش وى را تشویق به کار کردن میکند.

احمدضیا پدرتازه گل که بخاطرپوره کردن نفقۀ فامیلش، روزانه با کراچی دستی در شهر کارمیکند، خانمش را مشوق اصلی تازه گل، به انجام کارشاقه دانسته گفت: "نه از کمایی پسرم خبر دارم، نه از کارش، مادرش میفهمه و کمایی اولادش."

وى افزود که بارها گفته است که تازه گل درس بخواند؛ مگر مادرش بر کارکردن پسر تاکيد ميکند.

اما جمیله مادر تازه گل که خود نیز بخاطر کار، به خانۀ همسایه ها میرود، به پژواک گفت که شوهرش روز به روز پیر و از کار افتاده ميشود؛ باید پسرانش به کار بلد شوند تا به پدرش کمک کنند. 

 جمیله نیز میخواهد پسرش درس بخواند؛ اما به این باور است که رفع مشکل اقتصادی آنها نسبت به درس خواندن، ضروری است.

یکتعداد اطفال در ولايت فراه، در حالى مصروف کارهاى شاقه اند که کنوانسیون بین المللی حقوق اطفال، آن را نقض حقوق طفل عنوان میکند.

کاظم، مسوول یکی از کافی شاپ های شهر فراه گفت: "ده ای روزها اطفالى که گدایی میکنند، در شهر فراه بسیار زیاد شده اند."

وى افزود که روزانه ده ها بار این اطفال، به کافی شاپ او می آیند و از مشتریان گدایی میکنند و یا  با عذر وزاری بالای آنها کارت(موبايل)،و تخم مرغ میفروشند و یا هم کفش های شان را رنگ میزنند.

کاظم علاوه کرد که در این اطفال، تعداد زیادى دختران زیر سن ١٥ سال نیز شامل اند.

فرید احساس، یکتن از آگاهان مسائل اجتماعی در ولایت فراه گفت: درصورى از افزایش این اطفال جلوگیری ممکن است، که نهادهای حمایوی دولتی و موسسات غیردولتی، از خانواده ها حمایت نمایند تا وضع اقتصادی آنها بهبود یابد.

احساس، به این باوراست که ایجاد کارگاه های آموزش حرفوی برای والدین و اطفال شان، و از همه مهمتر زمینۀ کاریابی برای سرپرستان این اطفال، از راهکارهايی است که در اقتصاد خانواده نقش مؤثر دارد. 

 محمد اکبر انوری آمر عمومی کودکستانها و مسوول شبکۀ عملکرد طفل (CPAN) ریاست کار و امور اجتماعی ولایت فراه گفت که برای تعدادی از اين اطفال، زمینۀ تعلیم و تربیه را مساعد ساخته اند؛ اما وى جزئیاتى در مورد ارائه نکرد.

انوری، رقم دقیق نقض حقوق اطفال را در این ولایت مشخص نساخت؛ اما افزود که ضعف اقتصادی، عدم آگاهی از حقوق اطفال و نبود حاکمیت قانون در بعضی محلات، میزان این تخلفات را بیشتر ساخته است.

 افزون برآن این منبع، موجودیت سوءاستفاده های مادی، فزیکی، جنسی و ازدواجهای زیرسن قانونی در این ولایت را از جمله مواردی خواند که سبب نقض حقوق اطفال شده است.

حقوق اطفال، به انواع مختلف از جمله گدايى يکعده پسران و دختران خردسال  نیز نقض ميشود.

راضیه ٩ ساله که به مکتب نمیرود و در اطراف دکانهای شاه بازار شهر فراه  گدایی ميکند، گفت: «ميخواهم مکتب بروم اما پدرم که معتاد است، مرا میگوید که برو پول بيار.»

اين دختر که روزانه سى تا چهل افغانی پيدا ميکند، افزود که يک خواهر ديگرش نيزمکتب نمیرود و گدایی ميکند.

اما يکعده اطفال ديگر در ولایت فراه، با وصف کارکردن، به مکتب ميروند.

گل رحمان ١٣ساله متعلم صنف پنجم مکتب ابتدائیه ابونصر فراهی شهر فراه گفت: «مه تا نيم روز بوت رنگ ميکنم، نیم روز هم مکتب میرم.»

وى درحالیکه يک جوره بوت را به سرعت رنگ میکرد گفت: «نمیخواهم که دستم پیش کس درازشوه، هم کار میکنم و هم درس میخوانم.»

اين درحاليست که عتیق الله رئیس معاوف ولایت فراه، به آژانس خبری پژواک گفت که هم اکنون حدود ١٢٠هزار  پسر و دختر در٣٢١ باب مکتب، درآن ولایت مصروف تعليم اند.

 وی پذيرفت که ١٦ باب مکتب در ولسوالی های ناامن این ولایت، غیرفعال است و یکتعداد نامعلوم اطفال که واجد شرايط مکتب اند، از مکتب محروم اند.

 با وصف آن، یکتعداد اطفال ديگر دراین ولایت، که از رفتن به مکتب و سواد محروم اند، مرتکب جنایاتی از قبیل سرقت و دزدی، اختطاف گردیده و فعلاً تحت توقیف قراردارند.

 ابراهیم ١٦ ساله که به خاطر سرقت یک موترسایکل در مرکز اصلاح و تربیت اطفال ولايت فراه، تحت توقیف میباشد، گفت: «من دیگه سرقت نمیکنم، توبه کردم.»

دراین مرکز١٩طفل (پسر) بین سنین ١٤تا ١٨ سال به اتهام جرايم مختلف زندانی اند.

عبدالعلی میرزايی آمر این مرکز، به پژواک گفت که به این محبوسین؛ قرآنکریم، زبان دری و انگلیسی  و خیاطی آموزش داده میشود.

وى افزود که این اطفال، مورد لت و کوب قرار نمیگیرند.

ابراهیم  یکى از اطفالی است که پنج  ماه قبل به اتهام سرقت، دراین مرکز تحت توقیف قرار دارد.

وى که مصروف خواندن قرآن کریم بود گفت: «مجبوربودم دزدی کنم، اگر رها شوم، کارمیکنم.»

درعین حال روزنتون، یگانه نهاد دولتى در ولایت فراه است که توانسته يکعده اطفال بى سرپرست را تحت تعليم و تربيه قرار بدهد.

جان محمد مدیر روزنتون  ولایت فراه گفت که ٢٣٠ طفل دختر و پسر، در روزنتون ریاست کار و امور اجتماعی، تحت تربیت قرار دارند و این دختران و پسران، اکثراً فاقد والدین اند و یا هم بعد از فوت پدرهای شان، مادران آنها دوباره شوهرکرده اند.

محمد اکرم ١٤ ساله که از دو سال قبل در زیر چتر این روزنتون به سر میبرد، گفت: اینجا برایش بسیار خوب و امن است؛ زیرا غذا برای خوردن، وسايل تفریح و ورزشی دارند و همچنان درس نیز میخوانند.

محمد اکرم، از جمله هشت طفل ممتاز و با هوش این روزنتون است، که مسوولین روزنتو، در تفاهم با یکی از لیسه های خصوصی ولایت فراه (لیسه عالی خصوصی کوثر)،  فعلاً وى را شامل این لیسه کرده اند.

وی که بسیار راضی و خرسند است، میخواهد در آینده یک کدر ماهر- مسلکی و شخص مثبت و مؤثر برای کشورش باشد.

مدیر روزنتون  گفت که هرچند توجه تجار و موسسات خیریه، به این مرکز کم صورت میگیرد؛ اما آنها برای اطفال روزنتون، آموزش و فراگیری شغل های خیاطی، رنگمالی، نجاری و قالین بافی را مساعد ساخته اند تا آنها در آینده، خودکفا شوند.

یک مطالعۀ  تقریبی نهاد شبکۀ عملکرد اطفال در فراه طى سال روان، نشان میدهد که تنها در روی جاده های شهر فراه، بیش از ٥٠٠ طفل، مشغول کارهای شاقه اند؛ اما منابع مربوطه به این باوراند که بیش از هزار طفل در شهر فراه مصروف همچو کارها بوده  و از درس محروم مانده اند.

 درعين حال، مسوولین این نهاد ميگويند: با محاسبۀ تمام اطفالی که در ولسوالیهای این ولایت، به همچو سرنوشت گرفتاراند، ارقام بسیار بالاتر از اين نيز خواهد رفت.

 ماخذ: فراه دات كام